Nghệ thuật là một hoạt động nhận thức của con người bằng phương tiện hình tượng. Các hình tượng nghệ thuật được sáng tạo theo các loại hình loại thể nhất định. Cho đến nay người ta không có một hình thức chung để biểu thị nghệ thuật. Chỉ có những loại hình, loại nghệ thuật cụ thể với đối tượng phản ánh riêng, phương thức phản ánh riêng, có tác động đến thị giác và thính giác của những công chúng nhất định.

Trong lĩnh vực mỹ học, cuốn Hình thái học của nghệ thuật của M. Cagan, giáo sư Mỹ học trường Đại học S. Pêtécbua là một tác phẩm chuyên khảo đầu tiên một cách có hệ thống theo quan điểm Mác-xít về cơ cấu nội tại của thế giới nghệ thuật.

Cuốn sách đề cập đến các nội dung:
- Đề xuất các vấn đề phương pháp luận nghiên cứu hệ thống các loại hình nghệ thuật, trình bày một cách khái quát lịch sử nghiên cứu hình thái học nghệ thuật và các khuynh hướng cơ bản của nó
- Hình thái học nghệ thuật trong lịch sử tư tưởng mỹ học Mác-xít
- Các lớp và các nhóm nghệ thuật

Hình thái học của nghệ thuật là tác phẩm lớn nghiên cứu cơ cấu toàn bộ thế giới nghệ thuật. Ở đây tác giả chú ý đến phát hiện tất cả những cấp độ căn bản của sự phân chia hoạt động sáng tạo nghệ thuật. Hình thái học nghệ thuật có nhiệm vụ làm sáng tỏ những mối liên hệ phối hợp và phụ thuộc giữa các cấp độ này. Hình thái học nghệ thuật là khoa học nhận thức những quy luật tổ chức bên trong của thế giới nghệ thuật với tư cách là một hệ thống những lớp, những nhóm, những loại hình (loại hình lớn, loại hình con) và các thể của nó.

Nghiên cứu hình thái học nghệ thuật có quan hệ mật thiết đến sự phân kỳ, phân đoạn, làm rõ các giai đoạn đặc trưng của lịch sử nghệ thuật thế giới gắn với kỹ thuật và hệ tư tưởng của thời đại.

Cuốn sách có tên dự định ban đầu là "Nghệ thuật với tính cách một hệ thống các loại hình", trong đó tác giả muốn trình bày ba vấn đề:
- Mỹ học có nhiệm vụ bộc lộ những quy luật nghệ thuật chung, nên nó phải có trước mắt mình toàn bộ thế giới các nghệ thuật chứ không phải một bộ phận nào đó của nó
- Hình thái học của nghệ thuật là một khâu cần thiết của mối liên hệ giữa mỹ học với lý luận của từng nghệ thuật
- Việc xây dựng hình thái học của nghệ thuật với tính cách một ngành khoa học lịch sử - lý luận, thế nào cũng có những hậu quả quan trọng đối với việc nghiên cứu lịch sử từng nghệ thuật.