Nguyễn Thị Ngọc Tú sinh ra trong một gia đình rất nghèo ở Hà Nội với thời kỳ tiền khởi nghĩa. Ước muốn sâu thẳm trong Ngọc Tú hồi nhỏ là vẽ, say mê vẽ theo bản năng, nhưng không có điều kiện học nên chị đành tự an ủi: không vẽ được cảnh, được người bằng màu thì ghi lại bằng chữ vậy.

Năm 1961, chị ra mắt bạn đọc bằng mẩu chuyển nhỏ Đêm mùa đông, một năm sau là Buổi học giữa đồng. Tuy nhiên không phải mọi chuyện đều thuận buồm xuôi gió, cũng có mấy truyện ngắn không được đăng, nhưng điều đó không làm chị nản chí mà ngược lại như khích thích chị quyết tâm hơn.

Kết thúc lớp học bồi dưỡng những người viết văn trẻ khoá I (1962-1964) Ngọc Tú "trình làng" truyện ngắn Huệ (1964) được dư luận đánh giá tốt. (Và đó cũng là nguyên do để vài năm sau khi sinh con gái đầu lòng, cũng là duy nhất, chị đặt tên cho con là Nguyễn Thị Thu Huệ - một cây bút truyện ngắn tài năng và nhà biên kịch có năng lực).

Thành công tiếp theo của Ngọc Tú là những tác phẩm như tập truyện Người hậu phương, tiểu thuyết Đất làng, Hai mùa sau, Hai người và những con sóng...

Ba cuốn tiểu thuyết được nhiều người nhắc đến hơn cả và đem lại vinh quang cho chị: Giải thưởng Nhà nước (2001), là cụm tác phẩm: Đất làng, Hạt mùa sau và Ảo ảnh trắng.

Để ghi nhận, một phụ nữ viết văn tài năng, tâm huyết và đầy nghị lực, Nxb Phụ nữ xuất bản cuốn sách Nguyễn Thị Ngọc Tú - Tác phẩm chọn lọc và chân dung. Tập sách gồm tiểu thuyết Ảo ảnh trắng, truyện ngắn, thơ chọn lọc và phần phụ lục gồm vài nét về sự đánh giá và chân dung tác giả.

Hơn 40 năm cầm bút, nhà văn Nguyễn Thị Ngọc Tú không ngừng nỗ lực về nhiều mặt: trong thâm nhập thực tế, mở rộng đề tài, trong đào sâu suy nghĩ, rèn luyện tay nghề, nâng cao nghệ thuật viết... Chị đã có bề dày sự nghiệp: 9 cuốn tiểu thuyết, 3 truyện vừa, 6 tập truyện ngắn, 1 tập thơ, một số truyện ngắn với nhiều phóng sự, bút ký.

Nguyễn Thị Ngọc Tú là một chân dung nhà văn nữ đẹp vì giàu sức sống và sáng tạo nghệ thuật.